Tảo đơn bào chữa chứng mù mắt
3:00, 26/06/2008
 
Các Protein nhạy sáng trong tảo đơn bào giống Chlamydomonas.
Lưu để đọc sau
Email bài này
In trang này
In bài này
Ý kiến của bạn
Liên hệ đăng lại bài
10 bài được đọc nhiều nhất
Trong nghiên cứu mới đây được công bố trên tờ Nature, một nhóm nhà khoa học có thể phục hồi tính nhạy cảm với ánh sáng cho con chuột mù mắt bằng cách sử dụng một protein chiết suất từ giống tảo Chlamydomonas. Giống tảo này được quan tâm đặc biệt vì nó có tính hướng theo ánh sáng - một khả năng giúp nó định hướng đến nguồn sáng để thực hiện tiến trình quang hợp.


Nhằm tìm hiểu điều gì sinh ra hiện tượng này ở cấp độ gien, nhóm các nhà khoa học đã khám phá một chuỗi gene tạo ra các protein nhạy sáng. Nhóm nghiên cứu ở Viện Friedrich Miescher (Thụy Sĩ) do Tiến sĩ Botond Roska lãnh đạo đã cô lập các gien này và đưa chúng vào đôi mắt con chuột bị mù. Sau đó họ quan sát thấy sự thay đổi đáng kể trong hành vi con vật. Điều đó chứng minh con chuột đã phục hồi được khả năng nhạy sáng của đôi mắt.

Tiến sĩ Roska nói: “Hãy hình dung một bài diễn văn được đọc lên trong căn phòng rộng đầy người, nhưng chỉ có hàng người ở dãy đầu là có thể nghe thấy bạn nói”.

Hàng người ở dãy đầu mà Roska muốn nói đến chính là tầng ngoài có cấu tạo hình que và nón của mắt – các tế bào nhạy sáng phía sau võng mạc và là bước đầu tiên trong một loạt phức tạp các tế bào chuyển thông tin từ mắt đến não. Đó là công việc của hàng người ở dãy đầu để chuyển những gì mà họ “nghe” được đến hàng phía sau.

Khi tầng tế bào đầu tiên bị tổn hại do những bệnh như là thoái hóa điểm vàng hay viêm võng mạc, mắt trở nên mù mặc dù phần lớn cơ chế phức tạp vẫn còn hoạt động. Roska mô tả tình trạng này giống như chiếc camera bị đậy nắp.

Tiến sĩ Roska và nhóm nghiên cứu quyết định nhắm đến tầng tế bào nằm bên dưới tầng thứ nhất và tiêm vào các gien tảo nhân bản nhằm mục đích chuyển thông tin đến các tầng sau. Để xem phương pháp điều trị có hiệu quả không, hai nhóm chuột – một sáng mắt và một bị mù – được đặt trong những chiếc chuồng tối tăm trong vòng nửa giờ trước khi ánh sáng được bật lên.

Sau khi đèn bật sáng, nhóm chuột sáng mắt trở nên năng động hơn và chạy lung tung quanh chuồng, trong  khi đó nhóm chuột mù mắt vẫn ở yên một chỗ. Khi chuột mù được điều trị bằng các gien Chlamydomonas và sau đó được thí nghiệm tương tự trở lại: kết quả cho thấy chúng bộc lộ một số hoạt động sôi nổi như chuột sáng mắt. Điều đó chứng minh chuột mù giờ đây có thể phân biệt rõ giữa ánh sáng và bóng tối.

Bước quan trọng tiếp theo là thí nghiệm độ nhạy của thị giác đã phục hồi của chuột mù để xem chúng có thể dò được những thay đổi trong ánh sáng mạnh hay phân biệt được các hình dáng hay không. Để làm điều này, chuột mù được đặt trước một màn hình nhỏ thích hợp và buộc chúng nhìn xem một loạt những đường nét với nhiều cỡ rộng khác nhau xuất hiện trên màn hình.

Kết quả cho thấy chuột mù đã được chữa trị phân biệt được những hình dạng. Điều thú vị là những con chuột này thấy được những đường nét mạnh hơn so với chuột sáng mắt bình thường.

Bước nghiên cứu tiếp theo của Tiến sĩ Roska và nhóm của ông là cố gắng phục hồi về mặt chức năng các cơ quan thụ cảm ánh sáng ở phạm vi lớn hơn. Thách thức lớn nhất hiện nay của nhóm nghiên cứu là liệu pháp chỉ có hiệu quả đối với cường độ ánh sáng rất mạnh.

Đối với mắt người, có đến 40 gien riêng biệt giúp chúng ta thích ứng với nhiều cấp độ ánh sáng khác nhau. Cuộc nghiên cứu của Tiến sĩ Roska hãy còn dài và nhiều thử thách song đây cũng là tín hiệu đáng mừng cho những người mù trong tương lai